PODGLĄD ATOMU
Koncert w Muzeum Szopena
W muzeum Szopena
Ma koncert pianista,
W dal płynie cudowna
Melodia ojczysta.
Fortepian raz głośno,
To znowu cichutko,
Spokojnie i czule
Gra nutkę za nutką.
Wesoły mazurek,
Poważny polonez
Są piękne jak róże
I maki czerwone.
Pianista maluje
Obrazy dźwiękami,
Tak samo jak malarz
Różnymi farbami.
I można zobaczyć
I kwiaty na łące,
I brzozy, i wierzby
Nad wodą płaczące...
Zbigniew Dmitroca
Tu jest, a tam nie ma...
jest...
nie ma...
śnieg
śniegu
słońce
słońca
trawa
trawy
kwiatek
kwiatka
wiosna
wiosny
lato
lata
jesień
jesieni
zima
zimy
zadowolenie
radość
smutek
zdziwienie
Tytuł:
Polscy wybitni twórcy II
Opis skrócony:
Poznamy wielkiego polskiego kompozytora Fryderyka Chopina.
Będziemy komponować muzykę poważną i czytać wiersz.
Autor(rzy):
Małgorzata Małyska malmal@interia.pl
Hasła treści
Chopin, muzyka, instrumenty muzyczne, Makowski, dopełniacz, emocje, rozumienie ze słuchu, taniec, pory roku
Uwagi metodyczne
Materiały dydaktyczne:
Materiały dydaktyczne:
kredki, muzyka Chopina, instrumenty muzyczne przyniesione przez dzieci, gazety, pudełka wypełnione ryżem, grochem, ołówki, metalowe przedmioty, zdjęcia pomników Chopina, podobizny Fryderyka Chopina.
Przebieg zajęć:
1. Słuchanie wiersza
Koncert w Muzeum Szopena
Nauczyciel zaprasza do uważnego słuchania wiersza.
Rozmowa o tym, co poeta namalował słowami.
Szukanie w podręczniku ilustracji, która pasuje do wiersza.
Ponowne słuchanie wiersza z cichą muzyką w tle, ze wzrokiem skoncentrowanym na właściwej ilustracji.
Kolejne słuchanie wiersza czytanego przez nauczyciela i oglądanie obrazów (slajdów prezentacji) Mazurek op.17; nr 4.
2. Fryderyk Chopin
Wyjaśnienie znaczenia słów: twórca, autor muzyki, artysta, kompozytor, wirtuoz…
Jakich znamy kompozytorów?
Nauczyciel opowiada uczniom, że tę muzykę skomponował Fryderyk Chopin; wielki polski kompozytor.
Urodził się w Żelazowej Woli niedaleko Warszawy i tam, w jego rodzinnym domu jest dziś muzeum.
Odbywają się tam koncerty, pianiści grają na fortepianie utwory, które przed wielu laty skomponował Fryderyk Chopin.
Przydadzą się albumy z fotografiami Żelazowej Woli, zdjęcia kompozytora, pomnika Chopina w Warszawie.
Można opowiedzieć dzieciom o tym, że mama Fryderyka była Polką a jego tato był Francuzem. Mieszkali w Polsce.
Kiedy Fryderyk był małym chłopcem lubił słuchać, jak mama opowiadała mu bajki, lubił spacery i wsłuchiwał się w głosy przyrody i w muzykę ludową, a potem te wszystkie wrażenia wygrywał na fortepianie.
Koncertował już jako mały chłopczyk i wszystkim bardzo podobała się jego muzyka.
Jako dorosły człowiek, pianista kompozytor, zamieszkał w Paryżu.
Tam zmarł i na paryskim cmentarzu został pochowany.
3. Analiza ilustracji w podręczniku.
Wyjaśnianie, dlaczego wybrana przez dzieci ilustracja pasuje do poznanego wiersza.
Co na niej jest, a czego nie ma na innych ilustracjach.
Nazywanie pór roku, elementów przyrody, które są na jednej ilustracji, ale nie ma ich na innej.
Ćwiczenia w użyciu właściwej formy gramatycznej.
4. Komponowanie muzyki (ćwiczenia w rozumieniu ze słuchu)
Uczniowie przygotowują sobie instrumenty muzyczne (pomięte gazety, pudełeczka napełnione ryżem, kaszą, piaskiem, grochem, drewniane ołówki, metalowe przedmioty do uderzania jeden o drugi).
Każdy instrument ma inne brzmienie i nauczyciel proponuje, aby spróbować „zagrać” wiatr wykorzystując pomięte gazety; deszcz który uderza o rynnę – metalowymi przedmiotami, deszcz padający na drzewa – drewnianymi ołówkami, szum morza – piasek, ryż w pudełkach, itp.
Zabawa będzie polegała na „wygraniu” tego, co opowie nauczyciel.
Np. Morze cichutko szumi, fale lekko uderzają o brzeg, jest cicho, spokojne, rytmicznie…
Nagle zrywa się wiatr i coraz to mocniej kołysze wodę.
Robi się głośniej, jeszcze głośniej, nagle grzmot, drugi grzmot i zaczyna padać głośny, silny deszcz.
Pada, grzmot, wiatr…
Po chwili grzmoty są coraz to bardziej ciche, jakby odchodziły w dal, deszcz pada miarowo, cichutko, wiatr rozgania chmury i nagle już tylko lekko kapie deszcz, słychać cichy powiew wiatru, burza milknie i słychać tylko miarowe, spokojne uderzenia wody o brzeg.
Nauczyciel powinien swoim sposobem mówienia (tempem, siłą, wysokością głosu) pomagać dzieciom w zrozumieniu wypowiadanych komunikatów.
Można powtórzyć zabawę zamieniając się „instrumentami”.
Na zakończenie zabawy nauczyciel powinien pochwalić uczniów za to, że wspólnie udało się skomponować muzykę.
Można nadać tytuł temu utworowi, pytając uczniów:
Jaka to była melodia?
(burzowa, deszczowa…)
Uwieńczeniem ćwiczenia będzie wspólne wysłuchanie Preludium deszczowego Fryderyka Chopina http://www.youtube.com/watch?v=qn1ybsv-0ic
5. Praca z tekstem
Nauczyciel kolejny raz czyta wiersz, uczniowie śledzą tekst i wczuwają się w rytm wiersza.
Dobrze byłoby tak przeczytać, jakby słowa wiersza były nutami wypływającymi z fortepianu.
Uczniowie włączają się do czytania wiersza, usiłują naśladować czytającego nauczyciela (najpierw końcowe, rymujące się sylaby, potem wyrazy, całe wersy…)
6. Improwizacje ruchowe do muzyki Chopina
Nauczyciel zaprasza dzieci do słuchania muzyki Chopina i wyrażania tańcem tego, co czują.
Można podzielić klasę na dwie części, jedne dzieci mogą tańczyć, inne obserwować, potem nagradzają się brawami i zamieniają rolami.
7. Kącik ciekawej książki
Czytanie dzieciom fragmentów książki o Fryderyku Chopinie. Proponuję:
Alicja Twardowska
Wieczorynki z Fryderykiem
, Wydawnictwo Pani Twardowska (Może to być rozdział zatytułowany
Pierwszy koncert Fryderyka
, str. 31)
Michał Rusinek
Mały Chopin”
, Wydawnictwo ZNAK (rymowana opowieść o życiu Chopina)
Anna Czerwińska – Rydel
Moja babcia kocha Chopina
, Wydawnictwo sióstr Loretanek (Wyróżnienie FENIKS 2011 w kategorii: książki dla dzieci).
8. Podsumowanie lekcji
Na zakończenie lekcji nauczyciel przypomina wszystko, co zdarzyło się na lekcji.
- Granie w kapeli ludowej (podobnej, jak na obrazie znanego polskiego malarza, Tadeusza Makowskiego).
Fryderyk Chopin w dzieciństwie często spędzał wakacje na wsi i bardzo lubił słuchać jak grają kapele.
W jego muzyce jest wiele polskich motywów ludowych.
- Poznawanie nazw instrumentów muzycznych.
- Słuchanie muzyki Fryderyka Chopina i malowanie do niej obrazów.
- Słuchanie wiersza o muzyce Chopina, nauka czytania wiersza.
- Oglądanie ilustracji i szukanie takiej, która pasuje do wiersza.
- Wyszukiwanie elementów, które są na jednej ilustracji, a nie ma ich na innej.
- Komponowanie muzyki do obrazów opisywanych przez nauczyciela.
- Słuchanie opowieści o Fryderyku Chopinie.
- Wyrażanie tańcem emocji przeżywanych podczas słuchania muzyki Chopina.
Nauczyciel prosi, żeby uczniowie podzielili się wrażeniami z lekcji odpowiadając na pytanie:
Co było dla Ciebie najciekawsze?
9. Praca domowa
Opowiem o Fryderyku Chopinie swojej rodzinie.
Przeczytam wspólnie z rodzicami (rodzeństwem) poznany na lekcji wiersz.
10. Zaznaczam swoją minkę – informacja zwrotna
Szacowany MINIMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach)
40
Szacowany MAKSYMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach)
50
Materiały udostępniane za pomocą Serwisu można wykorzystywać zgodnie z licencją
Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska
,
z wyjątkiem materiałów, które zostały wyraźnie oznaczone jako nieobjęte postanowieniami tej licencji.
Strona współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z projektu: „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania – zgodnych z polską podstawą programową kształcenia ogólnego – przeznaczonych dla uczniów – dzieci obywateli polskich za granicą”.
Deklaracja dostępnosci